Nr. 2 – Transparantieregister Zorg 2022
Nieuwsbrief bij de openbaarmaking van de financiële gegevens 2022 in het Transparantieregister Zorg.
Samenwerkingen in het belang van de patiënt
Ook dit jaar heeft de CGR tien relaties uit 2022 nader beoordeeld. De relaties zijn geselecteerd naar type (dienstverlening, sponsoring), naar ontvanger (beroepsbeoefenaar, zorginstelling, patiëntenorganisatie) en binnen die categorieën zijn met name relaties gekozen met een gemiddeld hoog bedrag. Op navraag hebben de geneesmiddelenbedrijven de onderliggende stukken (overeenkomsten en facturen) aangeleverd. De CGR heeft de stukken beoordeeld van de volgende relaties:
- Hoogleraar ondersteunt bedrijf bij het opstellen van een methodologie om impact van interventies te meten
- Een adviesopdracht aan een hoogleraar voor de ontwikkeling van tools om patiënten in beweging te krijgen
- Een apotheker wordt vergoed voor de uitvoering van een patiënt support program
- Een bedrijf sponsort een in Nederland gevestigde organisatie met veel internationale activiteiten
- Een bedrijf sponsort een ziekenhuis voor de opzet van een infrastructuur voor het vergaren van zorgdata
- Een bedrijf sponsort een multidisciplinaire refereeravond
- Een bedrijf sponsort twee evenementen en een bewustwordingscampagne van een Europese vakgroepvereniging
- Een bedrijf sponsort een patiëntenorganisatie om een bepaalde patiëntengroep in beweging te krijgen
- Een bedrijf sponsort een patiëntenorganisatie voor een bewustwordingscampagne
- Twee vertegenwoordigers van een patiëntenorganisatie nemen deel aan een patiëntenraad en adviseren bedrijf
Uit de onderliggende overeenkomsten en facturen kon veel informatie worden gehaald, maar in voorkomende gevallen konden de stukken niet op alle elementen volledige duidelijkheid verschaffen en was een nadere toelichting nodig van het betrokken bedrijf.
Voor negen van de tien relaties is aanvullend contact geweest met de bedrijven om de context van de samenwerking beter te kunnen begrijpen of om aanvullende informatie op te vragen, bijvoorbeeld over al dan niet vergoede onkosten en onduidelijke posten in de begroting. Dit gaf in alle gevallen voldoende informatie om de relaties goed te kunnen beoordelen. In twee gevallen kwamen bedrijven samen met de CGR tot de conclusie dat de gerapporteerde relatie niet meldplichtig was in Nederland. Deze relaties gaan over internationale activiteiten waarbij geen of zeer weinig Nederlandse beroepsbeoefenaren zijn betrokken.
Zeven van de tien relaties zijn volledig in overeenstemming met de gedragscode. Drie van de tien relaties zijn grotendeels in overeenstemming met de gedragscode met enkele verbeterpunten. Bij twee relaties heeft de CGR de bedrijven gewezen op verbeterpunten met betrekking tot de gemaakte afspraken. Zo kan de onderbouwing van vergoede kosten in twee gevallen duidelijker. Eén bedrijf wordt erop gewezen dat onkosten en honorarium voor dienstverlening apart moeten worden gemeld en niet als één relatie. Bij een ander bedrijf bleek de gerapporteerde relatie te bestaan uit drie afzonderlijke activiteiten, die als drie afzonderlijke financiële relaties gemeld hadden moeten worden.
In het algemeen ziet de CGR dat een aandachtspunt is om van te voren te zorgen voor een uitgewerkte begroting ter onderbouwing van de te leveren dienst of sponsoring, waarbij duidelijk is wat alle kostenposten precies inhouden.
De CGR heeft als aandachtspunt hoe moet worden omgegaan met vergoedingen voor internationale activiteiten van in Nederland gevestigde zorgorganisaties. Indien geen sprake is van invloed op in Nederland praktiserende beroepsbeoefenaren, zou de relatie niet in Nederland hoeven te worden gemeld. De vraag is dan wel onder welk regime de relatie dan wel openbaar wordt gemaakt. De CGR gaat bekijken of op dit punt meer duidelijkheid kan worden verschaft.
Transparantieregister Zorg 2022
2022 laat een opvallende stijging zijn van de investering in onderzoek en ontwikkeling (wetenschappelijk onderzoek), een stijging van ruim 20%. Deze cijfers worden jaarlijks door de bedrijven die lid zijn van de Vereniging Innovatieve Geneesmiddelen openbaar gemaakt. De uitgaven namen toe van € 137 miljoen naar ruim € 166 miljoen en betreft 72,5% van de totale uitgaven van geneesmiddelenbedrijven aan zorgaanbieders.
Het algemene beeld over de financiële relaties die zijn gemeld in het Transparantieregister Zorg 2022 is vergelijkbaar met 2021, met dien verstande dat er geen effecten meer zijn van de coronacrisis. De bijdrage aan medische educatie (sponsoring samenkomst en gastvrijheid) is weer bijna op het niveau van voor de coronacrisis.
Het aantal financiële relaties in 2022 is wat betreft de relaties met individuele beroepsbeoefenaren toegenomen, maar is daarmee nog niet op het niveau van voor de coronacrisis. De totale waarde van de financiële relaties nam met 15% toe en is weer op het niveau van voor de coronacrisis. Met name de bijdragen voor deelname aan nascholingen (relatietype “vergoeding gastvrijheid”) en sponsoring van nascholingsbijeenkomsten aan samenwerkingsverbanden van zorgprofessionals (zoals wetenschappelijke verenigingen) en patiëntenorganisaties nam weer toe.
In zijn totaliteit nam de totale waarde aan financiële relaties die door geneesmiddelenbedrijven over 2022 aan het Transparantieregister Zorg zijn gemeld toe van € 55 miljoen in 2021 naar € 63 miljoen in 2022. Het aantal relaties met zorgprofessionals nam met 40% toe, het aantal relaties met zorginstellingen en patiëntenorganisaties met 15%. De gemiddelde waarde per relatie bleef min of meer stabiel (gemiddeld € 700 per relatie met zorgprofessionals en € 15.000 met zorginstellingen).
Aantal bedrijven
Het aantal geneesmiddelenbedrijven dat heeft gemeld is toegenomen tot 106 bedrijven. Ook buitenlandse bedrijven die relaties hebben met zorgaanbieders op de Nederlandse markt toetreden, weten het Transparantieregister Zorg steeds beter te vinden. De naleving wordt breed gedragen, ook door bedrijven die niet zijn aangesloten bij een van de koepels die deelnemen aan de CGR.
