16 december 2014

De Codecommissie (Kamer I) heeft het navolgende overwogen en beslist naar aanleiding van de klacht in kort geding (CGR nummer: K14.009) op de voet van artikel 30 van het Reglement voor de Codecommissie en de Commissie van Beroep van de Stichting CGR (hierna: het Reglement) van:

Merck B.V.
gevestigd te Schiphol-Rijk,
verder te noemen: Merck
gemachtigde: mr. ir. A.E. Heezius

tegen

Biogen Idec International B.V.
gevestigd te Badhoevedorp,
verder te noemen: Biogen
gemachtigden: mr. E.J. Morée en mr. drs. R.M. Sjoerdsma

inzake de productsites www.avonex.nl en www.tysabri.nl voor Avonex® en Tysabri®

1. Het verloop van het kort geding

1.1 De Codecommissie CGR heeft kennisgenomen van:
– het klaagschrift met bijlagen van mr. ir. Heezius, advocaat te Amsterdam, namens Merck d.d. 4 september 2014;
– het verweerschrift met bijlagen van mr. Morée en mr. Sjoerdsma, advocaten te Amsterdam, namens Biogen d.d. 24 september 2014;
– brief van mr. ir. Heezius namens Merck met bijlagen 5 tot en met 15 van mr. ir. Heezius namens Merck d.d. 6 november 2014;
– de pleitnota’s van beide partijen.

De inhoud van voornoemde stukken geldt als hier ingelast.

1.2 De Codecommissie CGR heeft de klacht in kort geding behandeld ter zitting van 13 november 2014 te ‘s-Gravenhage. Ter zitting werd Merck vertegenwoordigd door L. Ghazi (Medical Director Medical Department), J. Hermsen (Business Unit Director), A. van Maaren (Compliance Officer Benelux Compliance and Legal) en G. de Voer (Medical Science Liaison Neurology), bijgestaan door mr. ir. Heezius voornoemd. Namens Biogen waren aanwezig H. van Loenen (Director Medical Affairs) en M.T. Vandewiele (Director Legal), bijgestaan door mr. Morée voornoemd.

2. De vaststaande feiten

2.1 Voor de beslissing in deze zaak kan van de volgende – tussen partijen niet omstreden – feiten worden uitgegaan.

2.2 Merck en Biogen zijn ondernemingen die zich bezig houden met de productie, verhandeling en distributie van geneesmiddelen en vergunninghouders als bedoeld in de Code Geneesmiddelenreclame, hierna de Code.

2.3 Biogen brengt onder andere de UR-geneesmiddelen Avonex® en Tysabri® op de Nederlandse markt. Avonex® is geïndiceerd voor patiënten gediagnosticeerd met relapsing MS en patiënten die een enkele episode van demeyelinisatie met een actief ontstekingsproces hebben doorgemaakt als deze exacerbatie ernstig genoeg is om behandeling met intraveneuze corticosteroïden te rechtvaardigen, als alternatieve diagnoses zijn uitgesloten, en als is vastgesteld dat deze patiënten een verhoogd risico lopen op het ontwikkelen van klinisch definitieve MS. Tysabri® is uitsluitend geïndiceerd voor patiënten met een hoge ziekteactiviteit ondanks behandeling met een bèta-interferon of glatirameeracetaat, of met een zich snel ontwikkelende ernstige relapsing remitting MS.

2.4 Avonex® en Tysabri® zijn UR-geneesmiddelen.

2.5 De website www.avonex.nl (overgelegd als bijlage 1 door Merck) vermeldt – kort weergegeven – op de homepage het navolgende:

– “Deze website biedt meer informatie over de behandeling van MS (Multiple Sclerose) met Avonex® (interferon bèta-1a, intramusculair). In het openbare gedeelte van de website vindt u algemene informatie over MS, Avonex en het Multiple Care zorgprogramma van Avonex. Ook vindt u hier links naar andere MS gerelateerde websites.”

Op de webpagina “Over Avonex®” staat het navolgende vermeld:

– “Avonex® (werkzame stof interferon bèta-1a) wordt toegepast bij de behandeling van multiple sclerose (MS). Door de behandeling met avonex kan worden voorkomen dat de ziekte erger wordt, hoewel MS er niet door zal genezen.”

Op de webpagina “Bijsluiters” staat vermeld “Als je meer wilt weten over Avonex, kan je hier de bijsluiters van de verschillende toedieningsvormen bekijken en downloaden”.

Op de webpagina “Nuttige links” staan de links naar de websites van MS Research, MS Vereniging, Nationaal MS Fonds, MSweb, MS-op-afstand, www.multiplesclerose.startpagina.nl, Biogen Idec en Toekomst met MS.

2.6 Op de website www.tysabri.nl (overgelegd als bijlage 1 door Merck) staat – kort weergegeven – vermeld:

– “Deze website biedt meer informatie over de behandeling van MS (Multiple Sclerose) met Tysabri (natalizumab). De site bestaat uit drie gedeelten: 1. In het algemene gedeelte van de website vindt u informatie over Tysabri. (…)”; – “Wilt u meer weten over MS kijk dan op www.toekomstmetms.nl”.

Op de webpagina “Links” staan de links naar Biogen Idec, Avonex, Toekomst met MS, MS research, MS Vereniging, Nationaal MS Fonds, MS Web, MS Kidsweb en Tysabri bijsluiter.

2.7 De Codecommissie heeft een advies uitgebracht, welke is geregistreerd onder A14.075.

2.8 De huidige website www.avonex.nl (overgelegd als bijlage 5 door Biogen) is gelijk aan de tekst zoals onder punt 2.5 vermeld, met dien verstande dat de zinsnede “In het openbare gedeelte van de website vindt u algemene informatie over MS, Avonex en het Multiple Care zorgprogramma van Avonex.” is verwijderd.

Op de webpagina “Over Avonex” van de website www.avonex.nl staat voorts de tekst “Door behandeling met Avonex kan worden voorkomen dat de ziekte erger wordt, hoewel MS er niet door zal genezen.”

2.9 De huidige website www.tysabri.nl (overgelegd als bijlage 6 door Biogen) is gelijk aan de tekst zoals vermeld onder punt 2.6, met dien verstande dat de zin “Wilt u meer weten over MS kijk dan op www.toekomstmetms.nl” aangevuld is met de tekst “Als u op deze link klikt, dan verlaat u de Tysabri website” en de link naar Avonex op de webpagina “Links” is verwijderd.

3. De klacht van Merck

3.1 De klacht van Merck is gericht tegen de websites www.avonex.nl en www.tysabri.nl van Biogen, zoals hiervoor in de punten 2.5 en 2.6 omschreven. Merck stelt zich op het standpunt dat de websites in strijd zijn met de Gedragscode Geneesmiddelenreclame (“Gedragscode”), in het bijzonder de artikelen 5.8.4 sub a en sub b, 5.8.9 en 5.8.12.

3.2 Kort weergegeven stelt Merck dat de websites www.avonex.nl en www.tysabri.nl niet evenwichtig en compleet zijn, dat de websites aanzetten tot irrationeel gebruik en dat websites niet uitsluitend technische gebruikersinformatie bevatten. Merck voert daartoe het volgende aan.

Spoedeisend belang

3.3 Merck stelt dat zij een spoedeisend belang heeft bij duidelijkheid op korte termijn omtrent de toepasselijkheid van geldende wetgeving en vanwege de schade als gevolg van de voortdurende onrechtmatige uitingen van Biogen.

3.4 Merck verzoekt de Codecommissie de websites te beoordelen zoals die op de datum van de klacht door Biogen werden gebruikt. Dit vanwege het feit dat Biogen wel de niet-toelaatbare reclame met betrekking tot de thuisservice van de Avonex© website en de link naar de Avonex© website van de Tysabri© website heeft verwijderd, maar dit pas gedaan heeft na het indienen van de onderhavige klacht.

Websites zijn niet evenwichtig en compleet

3.5 Merck stelt zich op het standpunt dat voornoemde websites voor Avonex en Tysabri geen enkele informatie over andere beschikbare farmacotherapeutische behandelingen van MS bevatten. Op de websites worden de merknamen van geneesmiddelen van Biogen op elke pagina veelvuldig en op prominente wijze (vetgedrukt) genoemd. De website voor Tysabri® bevat een link naar de website voor Avonex®.

3.6 Merck stelt dat de websites voor Avonex® en Tysabri® niet voldoen aan het vereiste dat websites met merknamen in het internetadres uitsluitend technische gebruikersinformatie mogen bevatten. Volgens Merck bevatten de websites aparte pagina’s “Over MS” en “Multiple Sclerose” die volledig gewijd zijn aan het ziektebeeld MS en waarin in algemene termen wordt uitgelegd wat de ziekte inhoudt en hoe die behandeld kan worden. Op de Avonex® site wordt zelfs nadrukkelijk verwezen naar andere farmaceutische behandelingen en wordt vervolgens uitsluitend Avonex® als behandeloptie genoemd. Bovendien wordt aangespoord ook naar andere websites te gaan waarin algemene informatie rondom MS is opgenomen, zoals onder meer “Toekomst met MS” welke een website is van Biogen, en de corporate sites van Biogen. Via de gewraakte websites wordt een link gelegd tussen algemene ziektebeeldinformatie en de producten van Biogen wat niet alleen in strijd is met artikel 5.8.12 van de Gedragscode, maar ook met artikel 5.8.9.

De gewraakte websites vormen verboden publieksreclame

3.7 Merck stelt dat de inhoud van de websites door het herhaaldelijk gebruik van merknamen, de aanwezigheid van aansprekende gekleurde foto’s en het verwijzen naar één bepaald geneesmiddel tot doel hebben om de merknamen Avonex® en Tysabri® als behandelingen voor MS bij het algemene publiek op een positieve manier in te prenten. Hierdoor is volgens Merck sprake van verboden publieksreclame.

3.8 Volgens Merck bevatten de gewraakte websites veel aanprijzende elementen. Afgezien van het feit dat het publiek toegankelijke deel niet in een objectieve informatiebehoefte voorziet, wordt op de websites uitsluitend positieve informatie over de producten van Biogen verstrekt en worden nadelen, zoals bijwerkingen en contra-indicaties, niet vermeld. Zo bevat de website de claim “Door behandeling met Avonex kan worden voorkomen dat de ziekte erger wordt, hoewel MS er niet door zal genezen”, terwijl MS een progressieve ziekte is en geen enkel geneesmiddel in absolute zin kan voorkomen dat de ziekte erger wordt. Verder bevatten de websites links naar verschillende websites van Biogen waarin reclame wordt gemaakt voor de producten van Biogen. Merck verwijst in dat verband onder meer naar de website “Toekomst met MS”, waarin in een artikel van S.T.F.M. Frequin en enkele testimonials in gunstige zin wordt verklaard omtrent het gebruik van Avonex® en de Nederlandse en internationale corporate websites die aanprijzende elementen ten aanzien van de producten van Biogen bevatten.

3.9 Ook uit de presentatie en opmaak van de websites volgt volgens Merck dat sprake is van publieksreclame. De namen van Avonex® en Tysabri® worden herhaaldelijk en prominent (vetgedrukt of groot) vermeld waarbij op elke webpagina een foto van een gezonde, sportieve en gelukkig ogende dame met kind is afgedrukt wat een succesvolle behandeling van MS suggereert. Verder wordt met links en banners aangezet kennis te

nemen van andere websites van Biogen waarin publieksreclame voorkomt. Verder is en nieuwe webpagina “Wat kan ik van de behandeling van Avonex verwachten” benaderbaar waarop verschillende claims voorkomen.

Websites zetten aan tot irrationeel gebruik

3.10 Merck is voorts van mening dat voornoemde websites aanzetten tot irrationeel gebruik van receptgeneesmiddelen, omdat op de websites slechts één behandeling voor MS wordt genoemd (met uitzondering van de verwijzing naar de website voor Avonex® op de website voor Tysabri®).

Websites bevatten niet uitsluitend technische gebruikersinformatie

3.11 Merck stelt tot slot dat de websites voor Avonex® en Tysabri® niet voldoen aan het vereiste dat websites met merknamen in het internetadres uitsluitend technische gebruikersinformatie mogen bevatten en het vereiste dat slechts een beknopte ziektebeeldinformatie wordt gegeven. Onder meer door naar andere websites te linken waarop uitgebreide ziektebeeldinformatie is te vinden voldoen de websites niet aan voornoemd vereiste. Ook worden de bezoekers niet aangemoedigd kennis te nemen van de bijsluiters.

4. Het verzoek van Merck

4.1 Op grond van het bovenstaande vordert Merck dat de Codecommissie, uitvoerbaar bij voorraad:

a) Biogen beveelt om het gebruik van de gewraakte product sites www.avonex.nl en www.tysabri.nl met de content overgelegd als bijlage 1a en 1b, alsmede van websites met een vergelijkbare content, met onmiddellijke ingang te (doen) staken en gestaakt te (doen) houden;

b) Biogen veroordeelt in de kosten van de procedure.

5. Het verweer van Biogen

5.1 Biogen heeft ter zitting bezwaar gemaakt tegen een uitbreiding van de klacht van Merck op basis van de additionele bijlagen (5 t/m 15) die Merck in het geding heeft gebracht en tegen het feit dat Merck haar klacht ter zake van verboden publieksreclame nader ter zitting heeft aangevuld.

5.2 Biogen stelt verder dat Merck geen (spoedeisend) belang (meer) heeft bij haar klacht. Biogen heeft Merck toegezegd zich te committeren aan de uitkomst van het aan de voorzitter van de Codecommissie gevraagde advies. Aan dit advies met kenmerk A14.075 heeft Biogen haar inziens voldaan. Het vermelden van de thuisservice Multiple Care is na het adviesoordeel van de Codecommissie direct verwijderd. De link naar de website www.avonex.nl op de website www.tysabri.nl is eveneens verwijderd. Centraal staan volgens Biogen in deze klacht de aangepaste websites www.avonex.nl en www.tysabri.nl zoals door haar overgelegd als producties 5 en 6.

5.3 Biogen stelt dat sprake is van productsites en betwist dat de gewraakte productsite niet evenwichtig en compleet zouden zijn. Op een productsite hoeven niet de andere beschikbare geneesmiddelen te worden genoemd. Evenmin juist is dat wanneer een

corporate website meer dan beknopte ziektebeeldinformatie zou bevatten opeens ook andere beschikbare middelen moeten worden genoemd.

5.4 De productsites bevatten naar de mening van Biogen uitsluitend technische gebruikersinformatie en beknopte ziektebeeldinformatie. Het doorlinken naar andere websites is volgens Biogen in overeenstemming met artikel 5.8.12 van de Gedragscode. Het is toegestaan door te linken, mits dit leidt naar een landingspagina en de landingspagina voldoet aan de specifieke bepalingen van de Gedragscode omtrent informatie, en indien het gaat om een website van een derde, duidelijk is dat de bezoeker de productsite verlaat en terechtkomt op een website van en derde. Hieraan wordt voldaan. Er geldt ook geen vereiste dat de website waarnaar wordt gelinkt enkel beknopte ziektebeeldinformatie zou mogen bevatten.

5.5 De stelling van Merck dat merknamen Avonex® en Tysabri® vetgedrukt, te vaak en binnen een gekleurde aansprekende context worden gebruikt, is volgens Biogen onjuist. Er is juist sprake van evenwichtig en terughoudend gebruik van de merknamen en het is volgens Advies 14.075 van de voorzitter van de Codecommissie toegestaan om het woordmerk met beeldelementen te gebruiken. Toch heeft Biogen uitsluitend het woordmerk te gebruiken zonder beeldelementen.

5.6 Biogen betwist dat de productsites aanzetten tot irrationeel gebruik. Andere beschikbare receptgeneesmiddelen hoeven niet te worden genoemd en de merknamen Avonex® en Tysabri® worden niet te prominent gebruikt.

5.7 Biogen betwist de stelling van Merck dat de productsites niet een link zouden bevatten naar de volledige onbewerkte weergave van de verkorte bijsluiterteksten die de lezer aanmoedigt daarvan kennis te nemen. Op de website voor Avonex® is tweemaal een directe link zoals hiervoor bedoeld opgenomen en op de website voor Tysabri® zelfs driemaal.

5.8 Biogen concludeert dat geen sprake is van een overtreding van de Gedragscode en dat de klacht van Merck moet worden afgewezen. Bovendien geldt dat Merck geen belang (meer) heeft bij het door haar gevorderde verbod.

6. De overwegingen van de Codecommissie CGR in kort geding

6.1 Geen (spoedeisend) belang

6.1.1 Biogen heeft de Codecommissie verzocht om de klacht van Merck af te wijzen wegens gebrek aan belang, omdat Biogen de websites www.avonex.nl en www.tysabri.nl, waarover Merck klaagt ingevolge een nadere afspraak met Merck op 14 augustus 2014 na de uitkomst van het advies A14.075 van 28 augustus 2014 heeft aangepast. Merck heeft dit standpunt betwist en daartegen gemotiveerd verweer gevoerd. Merck stelt dat geen sprake is van overeenstemming over de aanpassing van voornoemde websites. De Codecommissie overweegt als volgt.

6.1.2 Artikel 10.1 van het Reglement bepaalt dat de Codecommissie tot taak heeft kennis te nemen van en een oordeel uit te spreken over klachten die bij haar zijn ingediend met betrekking tot enigerlei handelen of nalaten in strijd met het bepaalde in de Gedragscode door vergunninghouders of hun artsenbezoekers of vertegenwoordigers, respectievelijk beroepsbeoefenaren. Niet ter discussie staat dat de onderhavige klacht betrekking heeft op een handelen van een vergunninghouder, Biogen, dat volgens Merck in strijd is met de Gedragscode Geneesmiddelenreclame. Als zodanig is Merck in haar klacht ontvankelijk.

6.1.3 Ter zitting is niet, althans onvoldoende, gebleken dat Biogen de oudere versies van de websites www.avonex.nl en www.tysabri.nl, zoals door Merck als bijlage 1 overgelegd, na 28 augustus 2014 nog heeft gebezigd, terwijl wel gebleken is dat Biogen de betreffende sites heeft aangepast. Mede op basis van de mededelingen van Biogen ter zitting mag er naar het oordeel van de Codecommissie vooralsnog vanuit gegaan worden dat Biogen de oudere versies van de websites waarover Merck heeft geklaagd niet meer zal gebruiken, zodat Merck bij de onderdelen van de klacht die zien op de oudere versies van de websites geen spoedeisend belang meer heeft. Voor zover Merck een inhoudelijke beoordeling wenst van het handelen van Biogen terzake van die oudere websites, verwijst de Codecommissie deze onderdelen van de klacht overeenkomstig artikel 33 sub b juncto artikel 34 van het Reglement naar een behandeling door de voltallige Codecommissie. De Codecommissie verzoekt Merck binnen 14 dagen na deze uitspraak aan het secretariaat kenbaar te maken of zij behandeling door de voltallige Codecommissie wenst.

6.1.4 Het voorgaande laat onverlet dat Merck er belang bij kan hebben om de Codecommissie te laten toetsen of de aangepaste websites van Biogen de bezwaren van Merck afdoende wegneemt. Naar het oordeel van de Codecommissie is er ook een voldoende spoedeisend belang om behandeling van het onderhavige verzoek tot het treffen van onmiddellijke voorzieningen in kort geding te rechtvaardigen. Merck heeft voldoende aannemelijk gemaakt dat zij een spoedeisend belang kan hebben bij vaststelling van schendingen van de Gedragscode en het opleggen van voorlopige voorzieningen teneinde daarmee voortdurende of toekomstige schendingen van de Gedragscode te voorkomen. De Codecommissie zal de klacht daarom inhoudelijk behandelen.

6.2 Bezwaar van Biogen tegen additionele stukken en aanvulling van de gronden van de klacht door Merck

6.2.1 Ter zitting heeft Biogen bezwaar aangetekend tegen het feit dat Merck ter zitting de gronden van haar klacht, in het bijzonder de grond verboden publieksreclame, met nieuwe stellingen en argumenten heeft aangevuld, waar zij zich niet op heeft kunnen voorbereiden en ten aanzien waarvan zij kennelijk meent in haar verdediging te zijn geschaad. Na schorsing van de zitting en interne beraadslaging van de Codecommissie heeft de Codecommissie geoordeeld dat Merck haar klacht inzake publieksreclame duidelijk aan haar klacht ten grondslag heeft gelegd in het klaagschrift en dat, gezien de aard van het kort geding, aan een klagende partij de ruimte moet worden geboden de grondslag van de klacht ter zitting nader te onderbouwen. Het bezwaar van Biogen is om die reden afgewezen.

6.2.2 Ook het bezwaar van Biogen ter zake van de nadere onderbouwing van de klacht door Merck aan de hand van de overgelegde additionele stukken wordt afgewezen. De door Merck in het geding gebrachte additionele stukken zijn binnen de daarvoor geldende termijn ingediend, zodat Biogen geacht mag worden zich daarop te hebben kunnen voorbereiden, en zoals hiervoor overwogen geldt dat de klagende partij de ruimte moet worden geboden de gronden van haar klacht nader met stukken of feiten ter zitting nader te onderbouwen.

6.3 Inhoudelijke beoordeling klacht

6.3.1 De klacht van Merck heeft betrekking op de in de punten 2.5, 2.6, 2.8 en 2.9 omschreven uitingen van Biogen voor haar geneesmiddelen Avonex® en Tysabri®, te weten de aangepaste websites www.avonex.nl en www.tysabri.nl, welke voor het algemeen publiek toegankelijk zijn, overgelegd door Biogen als bijlage 5 en bijlage 6. De klacht heeft derhalve geen betrekking op de zich op de website bevindende informatie die bestemd is voor patiënten die het geneesmiddel voorgeschreven hebben gekregen en die alleen toegankelijk is nadat op de website is ingelogd met een gebruikersnaam en wachtwoord.

6.3.2 Merck stelt dat de overgelegde uitingen, voorzover deze als “informatie” in de zin van de Gedragscode moeten worden beschouwd, niet voldoen aan de eisen die de artikelen 5.8.9 en 5.8.12 van de Gedragscode daaraan stellen. Bovendien stelt Merck dat de overgelegde uitingen zijn aan te merken als publieksreclame in de zin van de Gedragscode en als zodanig verboden zijn op grond van de Code voor de Publieksreclame en aanzetten tot irrationeel gebruik. De website www.avonex.nl wordt door Biogen aangemerkt als een productsite met de merknaam in het URL-adres en voldoet aan het bepaalde in artikel 5.8.12 van de Gedragscode. De Codecommissie overweegt dienaangaande als volgt.

6.3.3 Biogen stelt dat de website www.avonex.nl een zogenaamde “productsite” betreft en als zodanig voldoet aan het bepaalde in artikel 5.8.12 van de Gedragscode. De eerste vraag die zich daarbij voordoet is of een productsite die voldoet aan voornoemde bepaling tevens dient te voldoen aan de overige bepalingen van paragraaf 5.8 van de Gedragscode die eisen bevatten waaraan informatie in het algemeen dient te voldoen, waaronder onder meer artikel 5.8.9 van de Gedragscode. Dit artikel bepaalt dat informatie evenwichtig en zo compleet mogelijk dient te worden weergegeven. Als criteria voor een evenwichtige en zo compleet mogelijke opsomming van relevante behandelingen, waaronder het opsommen van receptgeneesmiddelen, gelden volgens dit artikel samengevat: technische gebruikersinformatie van geneesmiddelen worden compleet voor alle of voor geen enkel product gegeven, geen enkele optie voor behandeling wordt geaccentueerd weergegeven, de positieve en negatieve eigenschappen van geen enkele behandeling mogen worden geaccentueerd zodanig dat het de nadelen of voordelen van een behandeling benadrukt en het categoriseren van behandelingen moet op grond van algemeen aanvaardbare indelingen geschieden.

6.3.4 Naar het oordeel van de Codecommissie dient de hiervoor gestelde vraag ontkennend te worden beantwoord wanneer de productsite voldoet aan de eisen die artikel 5.8.12 van de Gedragscode aan een dergelijke site stelt. Artikel 5.8.12 van de Gedragscode bevat een bijzondere regeling voor productsites en vormt als zodanig een uitzondering op de algemene bepalingen van paragraaf 5.8 van de Gedragscode. Dit betekent onder meer dat een productsite geen complete opsomming van relevante behandelingen behoeft te bevatten.

6.3.5 Ingevolge artikel 5.8.12 is het in beginsel geoorloofd in een internetadres de naam van de vergunninghouder, een indicatie of een merk te gebruiken. Ook mag het merk van een receptgeneesmiddel op corporate websites worden genoemd. Alhoewel zogenaamde productsites niet onder het begrip “corporate sites” vallen, zoals blijkt uit de tweede alinea van voornoemd artikel (“websites over de vergunninghouder in het algemeen”), gaat de Codecommissie er op grond van de overige tekst van artikel 5.8.12 vanuit dat de Gedragscode hiermee geen beperking heeft beoogd ten opzichte van productsites, aangezien de merknaam ook in het internetadres mag worden gebruikt en naar de SPC en bijsluiter mag worden verwezen, en dat een merk dus ook op productsites mag worden vermeld. In zoverre is de website Avonex© niet in strijd met voornoemde bepaling. Dit laat echter onverlet dat de wijze waarop een merknaam op dergelijke sites wordt gebruikt in voorkomende gevallen publieksreclame kan zijn en als zodanig verboden is.

6.3.6 Artikel 5.8.12 van de Gedragscode bepaalt voorts:

“Websites met de merknaam in het internetadres en zogenaamde ‘corporate sites’ (websites over de vergunninghouder in het algemeen) mogen uitsluitend technische gebruikersinformatie bevatten zoals de SPC van het geneesmiddel of de patiëntenbijsluiter. Op deze websites mag slechts beknopte ziektebeeldinformatie worden gegeven, die ondergeschikt is van aard en bijdraagt aan een goed begrip van de aandoening waarvoor de fabrikant een receptgeneesmiddel op de markt brengt.”

De toelichting op dit artikel vermeldt het navolgende:

“Voor het algemeen publiek toegankelijke websites met de merknaam in het URL-adres, ook wel productsites genoemd, zijn enkel toegestaan wanneer hier algemene technische gebruikersinformatie wordt gegeven. Hetzelfde geldt voor de corporate website van de fabrikant van het betreffende receptgeneesmiddel. Verdergaande algemene ziektebeeldinformatie op dit soort publiek toegankelijke websites is niet toegestaan omdat dan direct een link wordt gelegd met het betreffende receptgeneesmiddel en dat niet in overeenstemming is met de vereisten van artikel 5.8.9.”

Zoals blijkt uit artikel 5.8.9 van de Gedragscode, moet onder technische gebruikersinformatie worden verstaan bijvoorbeeld dosering, contra-indicaties, bijwerkingen e.d. en moet mede gezien het hiervoor genoemde derhalve gedacht worden aan de informatie zoals die in de SPC of de patiëntenbijsluiter is opgenomen.

6.3.7 Op de website www.avonex.nl wordt op de webpagina “Over MS” aan het ziektebeeld MS een volledige webpagina aandacht besteed. Afgezien van het feit dat de op deze pagina opgenomen informatie veruit het overgrote deel van de tekst die in het publiek toegankelijke deel van de website is opgenomen beslaat, is deze informatie beduidend uitgebreider dan de ziektebeeldinformatie die in de SPC of bijsluiter is opgenomen en kan deze derhalve niet als ondergeschikt en beknopt van aard worden beschouwd. De website voldoet derhalve reeds op dit punt niet aan artikel 5.8.12 van de Gedragscode en evenmin aan de criteria van artikel 5.8.9 ten aanzien van de compleetheid van de informatie.

6.3.8 Op de webpagina “Over MS” wordt het publiek nadrukkelijk uitgenodigd de website www.toekomstmetms.nl, een website van Biogen, te bezoeken. Daarnaast bevat de website www.avonex.nl een webpagina “Nuttige links” met links naar de websites MS Research, MS Vereniging, Nationaal MS Fonds, MSWeb, MS-op-afstand, www.multiplesclerose.startpagina.nl, Biogen Idec Nederland, Biogen Idec Internationale website en Toekomst met MS.

6.3.9 Ingevolge artikel 5.8.12 is “doorlinken” op een op het publiek gerichte internetsite naar een ander internetadres of website toegestaan, mits dit doorlinken leidt naar de homepage/landingspage en die site aan de specifieke bepalingen met betrekking tot informatie van deze Gedragscode voldoet. De toelichting op voornoemd artikel vermeldt nog: “Bij doorlinken naar andere websites dient te worden voorkomen dat men incompleet is (artikel 5.8.9) of dat een verwijzing leidt tot één bepaalde keuze (artikel 5.8.4 sub b)”. Uit de context van artikel 5.8.12, met name de daaropvolgende zin “Bij het doorlinken naar een website van een derde moet duidelijk zijn dat de bezoeker een bepaalde website verlaat en terecht komt op een website die niet onder verantwoordelijkheid valt van degene wiens website men verlaat.” leidt de Codecommissie af dat voornoemde bepaling ziet op websites die onder de verantwoordelijkheid van de vergunninghouder vallen. De Codecommissie is op grond hiervan van oordeel dat de gehele inhoud van alle websites waarvan de website www.avonex.nl links bevat en die onder de verantwoordelijkheid van Biogen vallen dienen te voldoen aan de eisen van de Gedragscode ten aanzien van informatie en publieksreclame. De stelling van Biogen dat uitsluitend de homepage of landingspagina van de website waarvan een website een link bevat dient te voldoen aan de eisen van de Gedragscode is onjuist en valt ook geenszins in de bepalingen van artikel 5.8.12 van de Gedragscode te lezen. De eigenaar van een productsite – in casu Biogen – dient uitsluitend te verwijzen c.q. door te linken naar sites, welke onder de verantwoordelijkheid van Biogen vallen, die voldoen aan de eisen van de Gedragscode en die in het bijzonder evenwichtig en compleet zijn en geen aanprijzende elementen bevatten.

6.3.10 Meerdere sites waarnaar de site www.avonex.nl links bevat, waaronder de website www.toekomstmetms.nl en de corporate sites van Biogen Idec, bevatten in ieder geval uitgebreidere ziektebeeldinformatie en vestigen in het bijzonder de aandacht op behandeling met de producten van Biogen. Verder bevat in elk geval de websites www.toekomstmetms.nl wervende elementen voor het geneesmiddel Avonex, zoals bijvoorbeeld “Goede communicatie gaf mij een goed gevoel. In de behandeling van mijn Multiple Sclerose klachten is al snel gekozen voor behandeling met Interferon beta- 1a. Voor mij met name ideaal, omdat ik het maar 1x per week hoef te spuiten. Ik ben een jonge vent en wil zoveel als mogelijk mijn vrijheid en mijn “normale” leven kunnen leiden. Ik had in het begin wat last van bijwerkingen. Gelukkig heb ik hierin goede adviezen gekregen en kan ik nu zeggen dat de klachten of bijwerkingen maar zeer minimaal zijn”.

6.3.11 De inhoud van deze websites wordt door met links direct naar deze websites te verwijzen integraal onderdeel van de website www.avonex.nl, waardoor niet voldaan wordt aan de eis dat de website uitsluitend beknopte ziektebeeldinformatie mag bevatten en ondergeschikt van aard is. Bovendien voldoen voornoemde websites waarnaar wordt verwezen niet aan de eis van artikel 5.8.9 dat de informatie evenwichtig en zo compleet mogelijk dient te worden weergegeven. Tevens hebben verschillende van voornoemde websites een aanprijzend karakter voor het geneesmiddel Avonex®.

6.3.12 Op de webpagina “Over Avonex” van de website www.avonex.nl staat voorts vetgedrukt de tekst “Door behandeling met Avonex kan worden voorkomen dat de ziekte erger wordt, hoewel MS er niet door zal genezen.”. Ter zitting heeft Biogen verklaard dat deze tekst niet meer op de website wordt gebruikt. De Codecommissie heeft echter vastgesteld dat de betreffende tekst ten tijde van deze uitspraak nog steeds op de website

www.avonex.nl wordt gebruikt. De Codecommissie is derhalve op dit punt door Biogen onjuist voorgelicht. De Codecommissie is elk geval van oordeel dat deze tekst dient te worden aangemerkt als een aanprijzende claim voor het geneesmiddel Avonex®.

6.3.13 Tot slot bevatten de meeste webpagina’s van de website www.avonex.nl een afbeelding van een gezonde, sportieve en gelukkig ogende dame met kind. Met Merck is de Codecommissie van oordeel dat deze foto’s een succesvolle behandeling met Avonex® suggereren en daarmee een aanprijzend karakter hebben. Bovendien wordt op elke afzonderlijke webpagina van de website www.avonex.nl prominent en herhaaldelijk naar de merknaam Avonex® verwezen wat zeker in combinatie met de overige genoemde factoren een aanprijzend karakter heeft.

6.3.14 Op grond van het bovenstaande komt de Codecommissie tot het oordeel dat de website www.avonex.nl niet voldoet aan de eisen van paragraaf 5.8 van de Gedragscode en bovendien dient te worden aangemerkt als reclame. Omdat het algemeen gedeelte van de website www.avonex.nl voor het algemeen publiek toegankelijk is, is de Codecommissie van oordeel dat sprake is van publieksreclame, en aldus verboden is krachtens artikel 5.6.1 van de Gedragscode Geneesmiddelenreclame en artikel 3 van de Code voor de Publieksreclame voor Geneesmiddelen. Dit onderdeel van de klacht van Merck is gegrond. Naar het oordeel van de Codecommissie geldt het hiervoor overwogene mutatis mutandis voor de website www.tysabri.nl, zodat deze website evenmin aan de eisen van paragraaf 5.8 van de Gedragscode voldoet en bovendien verboden publieksreclame betreft.

6.3.15 De klacht van Merck dient derhalve gegrond te worden verklaard. De vordering van Merck ligt voor toewijzing gereed.

6.3.16 Artikel 28 lid 1 van het Reglement bepaalt dat de Codecommissie de partij, die in strijd heeft gehandeld, veroordeelt tot vergoeding van het griffiegeld als bedoeld in artikel 11 lid 1 van het Reglement en/of de procedurekosten, bestaande uit een vast bedrag ter dekking van de kosten die de Stichting CGR maakt in het kader van de klachtenprocedures. Aangezien Biogen in strijd met de Gedragscode Geneesmiddelenreclame heeft gehandeld, zal zij op grond van artikel 28 lid 1 van het Reglement worden veroordeeld tot vergoeding van het griffiegeld, zijnde 1.250,00 Euro en van de procedurekosten, zijnde 6.600,00 Euro.

7. De beslissing van de Codecommissie:

De Codecommissie (Kamer I):

– Verklaart de klacht van Merck gegrond, in zoverre zulks hierboven is overwogen en beslist;

– beveelt Biogen om het gebruik van de in deze klacht genoemde en in strijd met de Gedragscode Geneesmiddelenreclame geoordeelde websites www.avonex.nl en www.tysabri.nl met onmiddellijke ingang te (doen) staken en gestaakt te (doen) houden en beveelt Biogen websites met gelijke strekking in de toekomst niet meer te gebruiken;

– veroordeelt Biogen tot betaling van het griffiegeld, zijnde € 1.250 en van de procedurekosten als bedoeld in artikel 28 lid 1 van het Reglement, welke kosten zijn vastgesteld op een bedrag van € 6.600;

– verklaart deze beslissing uitvoerbaar bij voorraad;

– wijst af het anders of meer gevorderde.

Aldus gewezen te ‘s-Gravenhage op 16 december 2014 door mr. M.V. van der Storm, voorzitter, dr. M.J.H.I. Beekman en drs. J.F.M. Bergen, leden, in aanwezigheid van mr. E.C. van Duuren, griffier en ondertekend door de voorzitter en de griffier.